Το Λιτόχωρο μας ιστορικά εμφανίζεται από τον 3ο αιώνα π.Χ. και είναι κτισμένο στη θέση της αρχαίας μικρής πόλης Πίμπλειας, πλάι στον Ενιπέα ποταμό, από τα νερά του οποίου, σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε καταστράφηκε, ενώ υπήρξε λατρευτικό κέντρο των Πιμπλειάδων Μουσών. Χωρίς να είναι επιβεβαιωμένο ιστορικά, η ίδρυση του Λιτοχώρου τοποθετείται κατά την ύστερη βυζαντινή περίοδο, έπειτα από σειρά πολιτικών και οικονομικών δυσχερειών που οδήγησαν σε μετακίνηση πληθυσμών στην περιοχή της Μακεδονίας.